Làng phụ nữ nghiện... thuốc lào

Rít một hơi thật dài và nhả làn khói trắng cuồn cuộn một cách điệu nghệ, đó là những động tác rất chuyên nghiệp của nhiều phụ nữ trung niên ở thôn Hồng Nam, xã Quang Thành, huyện Yên Thành (Nghệ An).

Sở thích khác người của những người phụ nữ ở miền quê nghèo này là điều nghe có vẻ khó tin nhưng đó là sự thật đã tồn tại lâu đời ở nơi này.

Những "bà hoàng thuốc lào"

Ở thôn Hồng Nam, không chỉ có các ông hút thuốc mà các bà cũng "chơi" một cách "chuyên nghiệp". Hút thuốc đối với nhiều bà ở đây đã trở nên quá quen thuộc và như một cái thú không thể thiếu.

Gặp gia đình bà Vân ở thôn Hồng Nam, chúng tôi khá bất ngờ khi thấy rất nhiều người cùng hút thuốc. Ngoài đàn ông ra thì đàn bà cũng hút không thua mà có khi hút càng nhiều hơn. "Gia đình tui hút thuốc từ lâu rồi, ông bà hút rồi đến đời tui hút. Hiện nay thì con gái và con dâu ai cũng hút cả" - bà Vân nói với vẻ đầy tự hào về lịch sử gia đình mình.

"Mỗi khi đi làm về vật đầu tiên tôi cầm đến là cái điếu cày" - chị Trần Thị Giang, 45 tuổi bộc bạch. Thú hút thuốc lào của phụ nữ ở đây bắt nguồn từ lâu đời. Nhiều người trong số họ hút thuốc theo... truyền thống từ đời cha ông để lại, nhưng cũng có nhiều người tìm đến nó vì nghiện.

Chị Nguyễn Thị Bích, người hàng xóm của chị Giang cũng tâm sự: "Tôi hút thuốc này từ hồi còn con nít. Hồi xưa công việc của tụi nhỏ chúng tôi là đi chăn bò, gặp trời lạnh nên rủ nhau đi hái trộm lá thuốc quấn lại để hút cho đỡ lạnh. Hút miết rồi quen, bây giờ đã "nghiện" rồi, không sao bỏ được".

Phụ nữ ở Hồng Nam mỗi khi ra đồng, ngoài những dụng cụ cần thiết của việc đồng áng thì họ cũng không quên cầm theo cái điếu cày. Chị Hồ Thị Phượng, một người hút thuốc lào có thâm niên 18 năm, xởi lởi kể chuyện: "Mần răng thì mần chứ ra đồng mà không đem theo "nó" là tui làm không được, nên khi nào tui cũng không quên đem theo cái vật này dù có hơi vướng một tý". Nhiều lúc quên không mang theo "bảo vật" họ liền chạy đến nhà khác mượn để hút cho bằng được.

Mới đi cấy lúa về chân tay còn chưa hết bùn nhưng chị Bùi Lệ Phương đã vội ôm chiếc điếu cày lên và châm lửa kéo một hơi rất dài kèm theo tiếng tít nghe rất... sướng tai. Làm xong một điếu chị mới bắt đầu thả điếu cày xuống để vào bếp nấu ăn. "Làm việc mà không có điếu thuốc lào thấy cũng nhạt miệng, làm không nổi" - chị nói.

Trong cái làng nhỏ này hầu như trong nhà nào cũng có chiếc điếu cày được đặt cẩn thận và trang trọng ở phòng khách. Khi khách đến nhà thì được chủ nhà mời cho hút điếu thuốc. Nó là vật luôn bên mình của những người dân chất phác nơi đây.

Không bỏ “truyền thống” dù nghèo khó, bệnh tật

Người dân ở đây không ý thức được tác hại của việc hút thuốc. Hút thuốc đối với họ như một thói quen ăn sâu vào mỗi người. Do vậy đã có những tác hại không nhỏ đã ảnh hưởng đến cuộc sống của họ. Rất nhiều phụ nữ thôn Hồng Nam đã "thừa hưởng" những bộ răng rất “ấn tượng” do việc hút thuốc. Khi cầm điếu thuốc lào lên họ cũng không ý thức được ảnh hưởng đến những người xung quanh, đặc biệt là trẻ nhỏ của gia đình mình

Đã từng xảy ra những sự cố rất buồn cười từ việc hút thuốc lào. Vì cái điếu cày được để ngay chính giữa nhà nên có nhiều trẻ con khi không có ai ở nhà liền cầm điếu thử và hậu quả là làm cho trẻ say thuốc. Bé Tuấn 8 tuổi hồn nhiên kể lại: "Hôm đó bố mẹ đi làm cả, ở nhà một mình thấy hay hay cháu liền châm lửa thử một hơi nhưng không ngờ khói thuốc đã làm cháu ho sặc sụa. Giờ nghĩ lại vẫn còn thấy sợ".

Nhiều gia đình đã nhận lấy hậu quả rất nặng từ những khói thuốc trắng. Gia đình anh Quang ở thôn Nam Hồng đã mất đi người vợ, người mẹ khi vợ anh đã bị bệnh, chết sớm do có nguyên nhân từ nghiện thuốc lào. Chị ra đi để lại 3 đứa con đang tuổi ăn học. Anh phải sống một mình trong cảnh gà trống nuôi con. Cuộc sống gia đình mấy năm trước rất khó khăn, nhưng bây giờ đã đỡ hơn chút ít vì anh đã tạo cho mình một cơ ngơi tốt hơn.

Anh tâm sự: "Ngày đó thấy vợ mình hút thuốc nhiều cũng có khuyên ngăn, nhưng nói mãi vợ chẳng nghe vì nó bảo nghiện rồi không bỏ được nên tôi đành chịu. Tai hoạ đã xảy ra làm cho gia đình rơi vào khủng hoảng về tinh thần rất nặng nề, nhất là mấy đứa con tui".

Người dân ở thôn Hồng Nam không phải là những người trực tiếp trồng ra cây thuốc lào. Tất cả thuốc trong làng đều được mua từ nơi khác về. Hiện nay giá thuốc lào cũng không hề rẻ chút nào, trung bình có giá khoảng 30 nghìn đồng một lạng. Mỗi tháng mỗi người hút hết khoảng 5 lạng. Như vậy trung bình một tháng một người phải mất 150 nghìn tiền mua thuốc. Đó là số tiền không hề nhỏ đối với người dân nơi đây. Cuộc sống đã khó khăn cộng thêm tiền mua thuốc lào đã khiến nhiều gia đình lâm vào cảnh khó khăn. Điều đó là điều dễ hiểu khi đời sống ở đây vẫn còn nghèo.